Ba năm trước, tôi và nhà hàng xóm đã thảo luận và thực hiện một thỏa thuận về việc gia đình họ mượn một phần tường của ngôi nhà tôi để tiến hành công trình xây dựng của họ. Thỏa thuận này đã được viết thành văn bản, trong đó ghi rõ thời gian cho việc mượn tường và cam kết của họ sẽ trả lại tường nguyên vẹn sau khi công trình hoàn thành. Bây giờ, công trình của họ đã hoàn thành, tôi muốn họ trả lại phần tường đã cho mượn. Tuy nhiên, họ đã từ chối và cho rằng họ cần thêm thời gian để thực hiện việc này. Trong trường hợp này, tôi phải xử lý như thế nào?
Hãy cùng Tìm Luật tìm hiểu qua bài viết “Nhà kế bên mượn tường xử lý như thế nào?” sau đây nhé! Hy vọng bài viết này sẽ thực sự mang lại cho bạn những kiến thức hữu ích nhất để bạn có thể vận dụng vào trong cuộc sống.
Quy định về quyền sở hữu cá nhân
Quyền sở hữu của cá nhân được pháp luật công nhận và bảo vệ theo quy định của Bộ Luật Dân Sự năm 2015. Điều này đồng nghĩa với việc những quyền này không thể bị xâm phạm một cách trái pháp luật bởi bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào khác trong xã hội. Quyền sở hữu này không chỉ bao gồm quyền chiếm hữu và sử dụng tài sản mà còn liên quan đến quyền định đoạt tài sản.
Theo Điều 163 Bộ luật dân sự 2015 quy định về bảo vệ quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản như sau:
“Điều 163. Bảo vệ quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản
1. Không ai có thể bị hạn chế, bị tước đoạt trái luật quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản.
2. Trường hợp thật cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh hoặc vì lợi ích quốc gia, tình trạng khẩn cấp, phòng chống thiên tai, Nhà nước trưng mua hoặc trưng dụng có bồi thường tài sản của tổ chức, cá nhân theo giá thị trường.”
Theo quy định, chủ sở hữu được phép tự bảo vệ và ngăn chặn mọi hành vi xâm phạm quyền của họ bằng những biện pháp theo quy định của pháp luật. Chủ sở hữu cũng có quyền yêu cầu Tòa án hoặc các cơ quan nhà nước có thẩm quyền để buộc người vi phạm phải trả lại tài sản, chấm dứt mọi hành vi cản trở quyền sở hữu theo quy định của pháp luật, và đòi bồi thường thiệt hại.
“Điều 164. Biện pháp bảo vệ quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản
1. Chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản có quyền tự bảo vệ, ngăn chặn bất kỳ người nào có hành vi xâm phạm quyền của mình bằng những biện pháp không trái với quy định của pháp luật.
2. Chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác buộc người có hành vi xâm phạm quyền phải trả lại tài sản, chấm dứt hành vi cản trở trái pháp luật việc thực hiện quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.”
Nhà kế bên mượn tường xử lý như thế nào?
Trong tình huống này, bạn là người được xác định là chủ sở hữu của bức tường và đã cho phép họ sử dụng tường để xây dựng công trình. Vì vậy, việc bạn cho nhà hàng xóm mượn tường để xây dựng mà không thu tiền có thể coi là một giao dịch dân sự về việc mượn tài sản. Cụ thể, theo quy định tại Điều 494 của Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch mượn tài sản được quy định như sau:
“Điều 494. Hợp đồng mượn tài sản
Hợp đồng mượn tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho mượn giao tài sản cho bên mượn để sử dụng trong một thời hạn mà không phải trả tiền, bên mượn phải trả lại tài sản đó khi hết thời hạn mượn hoặc mục đích mượn đã đạt được.”
Bên cạnh đó, theo Khoản 1 Điều 499 Bộ luật dân sự 2015 cũng quy định về một trong các quyền của bên cho mượn tài sản như sau:
“Điều 499. Quyền của bên cho mượn tài sản
1. Đòi lại tài sản ngay sau khi bên mượn đạt được mục đích nếu không có thỏa thuận về thời hạn mượn; nếu bên cho mượn có nhu cầu đột xuất và cấp bách cần sử dụng tài sản cho mượn thì được đòi lại tài sản đó mặc dù bên mượn chưa đạt được mục đích, nhưng phải báo trước một thời gian hợp lý.”
Theo nội dung các quy định pháp luật đã nêu trên, gia đình của bạn có quyền đòi lại tài sản, tức là bức tường đã cho mượn, ngay sau khi bên mượn đạt được mục đích mượn nếu không có sự thỏa thuận về thời hạn mượn. Điều này đồng nghĩa với việc sau khi hàng xóm đã xây xong bức tường, gia đình của bạn có quyền yêu cầu họ trả lại tường cho gia đình mình và phục hồi trạng thái ban đầu của bức tường (như trước khi cho mượn).
Nếu bên hàng xóm chưa hoàn thành việc xây dựng và gia đình của bạn muốn đòi lại bức tường trước thời điểm hoàn thành, bạn cần đáp ứng các điều kiện sau đây: có nhu cầu đột xuất, cấp bách cần sử dụng bức tường này và phải thông báo cho gia đình hàng xóm về việc này trong một khoảng thời gian hợp lý.
Ngoài ra, trong trường hợp người hàng xóm không tự nguyện trả lại bức tường theo yêu cầu của bạn, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, có một số biện pháp bạn có thể thực hiện như sau:
– Nếu người hàng xóm không muốn xây dựng một bức tường mới và muốn sở hữu bức tường cũ của bạn, bạn có thể thỏa thuận với họ về việc họ thanh toán một khoản tiền tương ứng với việc mượn tường này để sử dụng.
– Nếu bạn vẫn muốn đòi lại bức tường mà không muốn nhận khoản thanh toán tương ứng, bạn có quyền yêu cầu người hàng xóm dừng việc sử dụng trái phép và trả lại tài sản cho gia đình bạn.
Vấn đề “Nhà kế bên mượn tường xử lý như thế nào?” đã được Tìm Luật giải đáp thắc mắc ở bên trên. Với các chuyên viên tay nghề, kinh nghiệm cao, chúng tôi sẽ giải đáp mọi thắc mắc của quý khách hàng liên quan tới mẫu đơn xin nghỉ việc dài hạn… hoặc các thông tin pháp lý khác một cách chuẩn xác. Chúng tôi sẽ giúp quý khách giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng, thuận tiện, tiết kiệm chi phí. Vui lòng vào trang Tìm Luật để biết thêm các thông tin chi tiết.
Câu hỏi thường gặp
Đòi lại nhà đất cho mượn nhờ bằng cách nào?
Khi chủ nhà không có thỏa thuận hay hợp đồng với người mượn, ở nhờ nhà thì lấy lại bằng một trong các cách sau:
Cách 1. Thông báo về việc đòi nhà cho bên ở nhờ biết.
Điều 499 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về quyền của bên cho mượn tài sản như sau:
Đòi lại tài sản ngay sau khi bên mượn đạt được mục đích nếu không có thoả thuận về thời hạn mượn; nếu bên cho mượn có nhu cầu đột xuất và cấp bách cần sử dụng tài sản cho mượn thì được đòi lại tài sản đó mặc dù bên mượn chưa đạt được mục đích, nhưng phải báo trước một thời gian hợp lý.
Đòi lại tài sản khi bên mượn sử dụng không đúng mục đích, công dụng, không đúng cách thức đã thoả thuận hoặc cho người khác mượn lại mà không có sự đồng ý của bên cho mượn.
Yêu cầu bồi thường thiệt hại đối với tài sản do bên mượn gây ra.
Như vậy, để đòi lại nhà cho mượn, chủ nhà phải thông báo trước một khoảng thời gian hợp lý cho bên mượn biết về việc có nhu cầu đột xuất và cấp bách cần sử dụng nhà ở đó. Chủ nhà có thể tùy chọn cách thức thông báo như lời nói, văn bản, tin nhắn, email,…
Thậm chí, chủ nhà được đòi lại nhà ngay tức khắc mà không cần bên mượn đồng ý nếu người đó sử dụng nhà không đúng mục đích như thỏa thuận ban đầu: cho người khác ở nhờ mà không được chủ nhà đồng ý, mượn nhà nhưng không phải để ở,…
Nếu cách này không hiệu quả, người ở nhờ vẫn cương quyết từ chối trả lại nhà thì chủ nhà có thể khởi kiện tại Tòa án để đòi lại nhà.
Cách 2. Khởi kiện đòi lại nhà cho ở nhờ tại Tòa án.
Có nên hợp pháp hóa giao dịch “cho mượn” quyền sử dụng đất ?
Trong pháp luật dân sự có quy định về đối tượng của hợp đồng mượn tài sản, cụ thể như sau: “ Tất cả những tài sản không tiêu hao đều có thể là đối tượng của hợp đồng mượn tài sản. Dựa vào quy định này, thì đối tượng của hợp đồng mượn có thể là bất kì tài sản nào không tiêu hao, quyền sử dụng đất đáp ứng được điều kiện này. Cho nên, quyền sử dụng đất hoàn toàn có thể là đối tượng của hợp đồng mượn. Do đó, giao dịch cho mượn quyền sử dụng đất là hợp lí và hoàn toàn không trái pháp luật.
Việc “mượn đất” có thể nói khá phổ biết trong quá khứ và vẫn còn tiếp diễn trong hiện tại. Để đáp ứng nhu cầu của thực tế, sẽ là một việc tích cực nếu chúng ta ghi nhận thêm giao dịch “mượn quyền sử dụng đất” trong Luật đất đai. Như vậy, hợp đồng cho mượn đất có thể được hợp pháp hóa và được công chứng, không mang đến những rủi ro cho người cho mượn đất.