Vợ chồng là mối quan hệ giữa hai người đã kết hôn với nhau. Trong mối quan hệ này, họ thường chia sẻ cuộc sống, trách nhiệm và tài sản. Vợ chồng có thể hỗ trợ lẫn nhau về mặt tài chính, tình cảm và xã hội, tạo thành một gia đình. Tài sản thừa kế có thể giúp vợ hoặc chồng còn sống duy trì cuộc sống ổn định. Khối tài sản này không chỉ có giá trị vật chất mà còn ảnh hưởng đến tình cảm, mối quan hệ và sự ổn định của gia đình. Hiện nay, nhiều người băn khoăn không biết liệu căn cứ theo quy định pháp luật hiện hành, “Tài sản thừa kế của chồng vợ có được hưởng không?“. Câu trả lời sẽ được Tìm Luật giải đáp thông qua bài viết bên dưới.
Tài sản thừa kế của chồng vợ có được hưởng không?
Tài sản thừa kế là những tài sản mà một người để lại cho những người thừa kế của mình sau khi qua đời. Tài sản thừa kế không chỉ có giá trị vật chất mà còn mang ý nghĩa tinh thần, thể hiện tình cảm và kỷ niệm giữa các thành viên trong gia đình. Việc phân chia tài sản thừa kế thường dựa trên di chúc của người đã khuất hoặc theo quy định của pháp luật nếu không có di chúc. Tài sản thừa kế có thể ảnh hưởng lớn đến tình hình tài chính và mối quan hệ trong gia đình.
Căn cứ theo quy định tại điều Điều 66 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về việc giải quyết tài sản của vợ/chồng khi người đó chết như sau:
– Khi một bên vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì bên còn sống quản lý tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp trong di chúc có chỉ định người khác quản lý di sản hoặc những người thừa kế thỏa thuận cử người khác quản lý di sản.
– Khi có yêu cầu về chia di sản thì tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận về chế độ tài sản. Phần tài sản của vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế.
Như vậy, tài sản riêng của chồng khi chết sẽ được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế. Tuy nhiên việc chia tài sản như nào lại cần tuân thủ theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015 như sau:
Trong trường hợp chồng qua đời và để lại di chúc quy định việc chia tài sản riêng cho vợ, thì theo quy định pháp luật dân sự, người vợ sẽ được thừa kế tài sản riêng của chồng theo nội dung di chúc mà chồng đã để lại.
Những người sau đây sẽ được thừa kế theo quy định mà không phụ thuộc vào nội dung di chúc bao gồm:
– Vợ (chồng) đã ly thân, đã chia tài sản với người chết;
– Cha, mẹ;
– Con chưa thành niên hoặc đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự
Quy định này nhằm bảo đảm quyền lợi của những người thừa kế gần gũi với người chết và phản ánh tinh thần công bằng trong quá trình chia tài sản sau khi người chồng qua đời.
Đối với trường hợp chồng chết và không để lại di chúc hoặc để lại di chúc nhưng không chia phần tài sản riêng cho vợ thì theo điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 những người sau đây được thừa kế theo quy định mà không phụ thuộc vào nội dung di chúc:
– Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
+ Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
+ Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
+ Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.”
– Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
– Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Theo quy định của Luật dân sự 2015 thì người vợ thuộc hàng thừa kế thứ nhất. Do đó, khi người chồng chết mà không để lại di chúc thì người vợ vẫn được hưởng tài sản riêng của người chồng và sẽ được hưởng một phần di sản bằng với những đồng thừa kế khác theo quy định của pháp luật.
Có trường hợp nào hai người không đăng ký kết hôn, chồng chết mà vợ vẫn được hưởng tài sản hay không?
Chung sống như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thường là mối quan hệ hai người sống cùng nhau và có các trách nhiệm và quyền lợi tương tự như vợ chồng, nhưng không được pháp luật công nhận chính thức. Hai người có thể cùng chia sẻ trách nhiệm trong cuộc sống hàng ngày, nhưng việc phân chia tài sản hay các vấn đề khác có thể phức tạp hơn. Vì không có giấy đăng ký kết hôn, các quyền lợi pháp lý liên quan đến tài sản, thừa kế, hoặc quyền nuôi con có thể không được bảo vệ đầy đủ.
Căn cứ theo Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về quyền của người lập di chúc như sau:
Quyền của người lập di chúc
Người lập di chúc có quyền sau đây:
1. Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế.
2. Phân định phần di sản cho từng người thừa kế.
3. Dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng.
4. Giao nghĩa vụ cho người thừa kế.
5. Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.
Theo đó, trường hợp hai người không đăng ký kết hôn mà chồng chết đi thì vợ được hưởng di sản thừa kế nếu di chúc của người chồng có chỉ định người thừa hưởng di sản là người vợ không có đăng ký kết hôn.
Tuy nhiên, tại Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 cũng hạn chế việc thừa kế theo di chúc như sau:
Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc
1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.
2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.
Như vậy, nếu trước khi chết người chồng có để lại di chúc chỉ định người thừa kế tài sản là người vợ sống chung không đăng ký kết hôn thì người vợ sẽ được hưởng di sản thừa kế đó. Tuy nhiên phần tài sản này phải được bảo đảm được chia cho những người thừa kế tài sản không phụ thuộc vào nội dung của di chúc trước (nếu có).
Người vợ không được quyền hưởng di sản của người chồng trong trường hợp nào?
Di sản là tài sản hoặc giá trị mà một người để lại cho những người thừa kế sau khi mất. Di sản có thể được phân chia theo di chúc hoặc theo quy định của pháp luật nếu không có di chúc. Quyền thừa kế và việc phân chia di sản thường được quy định cụ thể trong các văn bản pháp lý, đặc biệt là các di sản thừa kế liên quan đến vợ chồng. Nếu tài sản được xác định là tài sản riêng của người chồng có trước hôn nhân hoặc được thừa kế riêng, người vợ có thể không có quyền hưởng.
Căn cứ Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015, người vợ không được quyền hưởng di sản của người chồng khi thuộc một trong những trường hợp sau:
(1) Bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó.
(2) Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản.
(3) Bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng.
(4) Có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
Lưu ý: người vợ thuộc một trong những trường hợp nêu trên vẫn được hưởng di sản thừa, nếu người chồng đã biết hành vi của người này, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.
Thông tin liên hệ
Trên đây là bài viết giải đáp thắc mắc về vấn đề ”Tài sản thừa kế của chồng vợ có được hưởng không?”. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả. Mọi thắc mắc, vướng mắc xin vui lòng gửi đến timluat để được tư vấn, hỗ trợ kịp thời.
Câu hỏi thường gặp
Vợ có được hưởng di sản thừa kế của chồng nếu không đăng ký kết hôn?
Việc nam nữ sống chung với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì sẽ không làm phát sinh quyền và nghĩa vụ giữa vợ chồng với nhau.
Do đó, khi hai người không đăng ký kết hôn, nếu chồng chết đi mà không để lại di chúc thì vợ sẽ không được hưởng di sản thừa kế vì hai người không xác lập quan hệ quan vợ chồng (đồng nghĩa với việc người vợ trong trường hợp này không thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015).
Chồng mất trong thời gian xin ly hôn để lại di chúc không có tên vợ thì người vợ có được nhận di sản thừa kế không?
Người vợ được xem là người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc của người chồng (trừ trường hợp người vợ từ chối nhận di sản thừa kế hoặc là người không có quyền hưởng di sản theo quy định).
Do đó, trường hợp người chồng mất trong thời gian xin ly hôn để lại di chúc không có tên vợ thì người vợ vẫn có thể nhận di sản thừa kế bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật.