Trong bối cảnh nhiều người lao động quan tâm đến quyền lợi trước mắt và lâu dài, vấn đề rút bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần luôn thu hút sự chú ý đặc biệt. Với việc Quốc hội đã thông qua Luật bảo hiểm xã hội năm 2024, trong đó có những quy định về Luật bảo hiểm xã hội mới nhất rút 1 lần, nhiều quy định quan trọng đã được điều chỉnh, tác động trực tiếp đến lựa chọn của người lao động khi cân nhắc giữa việc nhận BHXH một lần hay tiếp tục tham gia để hưởng lương hưu. Đây là nội dung mà bất kỳ người lao động nào cũng cần nắm rõ để đưa ra quyết định phù hợp với hoàn cảnh của mình.
Luật bảo hiểm xã hội mới nhất rút 1 lần
Theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, sẽ được áp dụng từ ngày 01/7/2025, chính sách về BHXH một lần được thiết kế theo hướng phân chia theo thời điểm tham gia và các trường hợp đặc biệt. Cách tiếp cận này vừa khuyến khích người lao động duy trì thời gian đóng để đủ điều kiện hưởng lương hưu, vừa đảm bảo quyền được rút BHXH trong những tình huống cần thiết.
Người đã tham gia BHXH trước ngày 01/7/2025
Người đã tham gia BHXH bắt buộc/tự nguyện trước ngày 01/7/2025 vẫn được quyền đề nghị hưởng BHXH một lần trong các trường hợp sau:
- Đã chấm dứt tham gia BHXH;
- Sau tối thiểu 12 tháng không tiếp tục đóng BHXH;
- Chưa đủ điều kiện về thời gian để hưởng lương hưu theo luật;
- Có đơn đề nghị hưởng.
Người bắt đầu tham gia từ ngày 01/7/2025 trở đi
Chỉ được rút BHXH một lần trong các trường hợp mang tính ngoại lệ như:
- Ra nước ngoài để định cư;
- Mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng/hiểm nghèo;
- Suy giảm khả năng lao động ở mức nặng;
- Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng tổng thời gian đóng chưa đạt ngưỡng tối thiểu để hưởng lương hưu;
- Các trường hợp đặc thù do luật định.
- Như vậy, theo luật mới, người tham gia BHXH vẫn có thể rút BHXH một lần, tuy nhiên phạm vi và điều kiện chặt chẽ hơn với người mới tham gia sau mốc 01/7/2025.
Vì sao lại hạn chế việc rút BHXH một lần?
Theo chủ trương của Quốc hội, việc hạn chế rút BHXH một lần đã được thể chế hóa phù hợp với tinh thần Nghị quyết 28/NQ-TW, nhằm giảm tình trạng hưởng BHXH một lần và khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian tham gia để nhận chế độ hưu trí với quyền lợi cao hơn.
Tuy nhiên, để bảo đảm quyền lợi cho hơn 18 triệu người đang tham gia BHXH và không gây xáo trộn, Quốc hội vẫn giữ nguyên tính kế thừa từ các quy định hiện hành. Mặc dù tiếp tục cho phép rút BHXH một lần trong một số trường hợp, Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội mong muốn người lao động tiếp tục tham gia BHXH, nhằm duy trì an sinh xã hội lâu dài.
Bên cạnh đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội lưu ý Chính phủ cần xây dựng các giải pháp bền vững để hỗ trợ người lao động gặp khó khăn trong việc tham gia BHXH, chẳng hạn như chính sách tín dụng phù hợp. Đồng thời, cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện chính sách pháp luật về lao động, việc làm, nhằm duy trì việc làm ổn định, thu nhập bền vững, đồng thời cung cấp tư vấn, hướng nghiệp, đào tạo và chuyển nghề cho người lao động.
Theo ông Trần Văn Triều, Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật Liên đoàn Lao động TP.HCM, việc điều chỉnh quy định rút BHXH một lần trong Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) vừa đảm bảo quyền lợi cho những người đã tham gia BHXH theo quy định cũ, vừa chấm dứt hoàn toàn việc rút BHXH một lần đối với người lao động tham gia sau khi Luật có hiệu lực.
Về lâu dài, việc chỉ cho phép rút BHXH một lần trong một số trường hợp đặc biệt sẽ giúp tăng số người duy trì trong hệ thống, nhờ đó được hưởng các chế độ tích lũy từ quá trình tham gia BHXH, đồng thời giảm gánh nặng cho xã hội và ngân sách nhà nước.
Hồ sơ rút BHXH 1 lần gồm những gì?
Khi người lao động có nhu cầu rút bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần, việc chuẩn bị đầy đủ hồ sơ là bước quan trọng để đảm bảo quyền lợi được giải quyết nhanh chóng và đúng quy định. Nội dung dưới đây sẽ liệt kê chi tiết hồ sơ rút BHXH một lần gồm những gì theo quy định mới nhất.
Để thực hiện thủ tục rút bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần, người lao động cần chuẩn bị hồ sơ theo quy định tại Điều 78, Luật BHXH 2024, với các trường hợp cụ thể như sau:
1. Trường hợp tham gia BHXH thông thường
Người lao động muốn rút BHXH một lần cần chuẩn bị bộ hồ sơ cơ bản gồm:
- Sổ bảo hiểm xã hội;
- Văn bản đề nghị hưởng BHXH một lần do người lao động tự lập.
2. Trường hợp rút BHXH một lần để ra nước ngoài định cư
Ngoài hồ sơ cơ bản, người tham gia cần bổ sung các giấy tờ chứng minh việc định cư ở nước ngoài, bao gồm:
- Hộ chiếu do cơ quan nước ngoài cấp;
- Thị thực (visa) được cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp, xác nhận quyền nhập cảnh định cư;
- Thẻ thường trú dài hạn do cơ quan nước ngoài cấp;
- Các giấy tờ hợp pháp khác theo quy định của Chính phủ.
Lưu ý: các giấy tờ trên phải là bản sao, kèm theo giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng.
3. Trường hợp đang mắc bệnh nặng
Người lao động mắc một trong các bệnh: ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS được rút BHXH một lần khi xuất trình:
- Bản tóm tắt hồ sơ bệnh án hoặc bản chính/bản sao giấy ra viện.
4. Trường hợp người khuyết tật hoặc suy giảm khả năng lao động
Người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc người khuyết tật đặc biệt nặng được rút BHXH một lần. Hồ sơ ngoài bộ cơ bản cần có:
- Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng giám định y khoa; hoặc
- Bản sao giấy xác nhận mức độ khuyết tật đặc biệt nặng.
Các quy định này nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động trong các tình huống đặc biệt, đồng thời vẫn khuyến khích duy trì thời gian tham gia BHXH lâu dài.
Thông tin liên hệ
Trên đây là bài viết giải đáp thắc mắc về vấn đề ”Luật bảo hiểm xã hội mới nhất rút 1 lần như thế nào?”. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả. Mọi thắc mắc, vướng mắc xin vui lòng gửi đến timluat để được tư vấn, hỗ trợ kịp thời.
Câu hỏi thường gặp
Nếu rút BHXH một lần để ra nước ngoài định cư, cần giấy tờ gì thêm?
Ngoài hồ sơ cơ bản, người lao động cần:
Hộ chiếu do nước ngoài cấp;
Thị thực nhập cảnh định cư;
Thẻ thường trú dài hạn hoặc các giấy tờ hợp pháp khác chứng minh định cư ở nước ngoài;
Các giấy tờ phải là bản sao có chứng thực hoặc bản dịch tiếng Việt được công chứng.
Người mắc bệnh nặng có được rút BHXH một lần không?
Có. Người mắc bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS được rút BHXH một lần khi có bản tóm tắt hồ sơ bệnh án hoặc bản chính/bản sao giấy ra viện.
Việc hạn chế rút BHXH một lần có lợi ích gì?
Quy định này giúp người lao động duy trì thời gian tham gia BHXH để hưởng lương hưu với quyền lợi cao hơn, đồng thời giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước và xã hội về lâu dài.