Bảo hiểm hưu trí tự nguyện của nhà nước được quy định thế nào?

Bảo hiểm hưu trí tự nguyện của nhà nước là một chương trình bảo hiểm mà nhà nước khuyến khích và hỗ trợ người lao động tham gia để tạo nguồn tài chính cho giai đoạn nghỉ hưu. Đây là hình thức bảo hiểm không bắt buộc, mà người lao động có thể tự nguyện tham gia để có thêm thu nhập khi về hưu, bên cạnh các chế độ hưu trí bắt buộc. Người tham gia có thể chọn mức đóng góp phù hợp với khả năng tài chính của mình và có thể thay đổi mức đóng khi cần. Khi đó, nhiều người băn khoăn không biết “Bảo hiểm hưu trí tự nguyện của nhà nước được quy định thế nào?“. Quý bạn đọc hãy tham khảo bài viết sau của Tìm Luật để được giải đáp nhé.

Những lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện là gì?

Bảo hiểm xã hội tự nguyện cung cấp nhiều lợi ích quan trọng cho người tham gia. Đây là chương trình bảo hiểm không bắt buộc, dành cho những người lao động không thuộc diện bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc những ai muốn có thêm sự bảo đảm tài chính cho tương lai. Khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, người lao động sẽ được hưởng các quyền lợi hưu trí từ quỹ bảo hiểm xã hội, quyền lợi này có thể được điều chỉnh tùy theo mức đóng góp và thời gian tham gia.

Người tham gia sẽ được hưởng những lợi ích sau khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện:

(1) Hưởng lương hưu hàng tháng khi về già, nếu bạn đủ điều kiện về tuổi và thời gian đóng BHXH. Mức lương hưu được tính theo tỷ lệ phần trăm trên mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH. Lương hưu còn được điều chỉnh theo chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế.

(2) Được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí trong suốt thời gian hưởng lương hưu. Bạn sẽ được miễn phí hoặc giảm giá khi khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế công lập.

(3) Được Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí khi tham gia BHXH tự nguyện. Mức hỗ trợ được tính theo tỷ lệ phần trăm trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn trong thời gian tối đa 10 năm.

(4) Hưởng trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất khi chết. Người lo mai táng sẽ nhận được một khoản trợ cấp bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người tham gia chết. Thân nhân của người tham gia sẽ nhận được một khoản trợ cấp tuất một lần, được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm tính bằng 1,5 – 2 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.

(5) Hưởng bảo hiểm xã hội một lần trong một số trường hợp đặc biệt, như không muốn tiếp tục tham gia, ra nước ngoài để định cư, hoặc mắc các bệnh nguy hiểm đến tính mạng. Mức hưởng được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm tính bằng 1,5 – 2 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.

Căn cứ theo các quy định tại Chương 4, Luật bảo hiểm xã hội 2014 và những điểm mới trong Luật BHXH sửa đổi năm 2024 mới đây. Theo đó, mức hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện như sau:

Bảo hiểm hưu trí tự nguyện của nhà nước được quy định thế nào?

Bảo hiểm hưu trí tự nguyện của nhà nước có nhiều ý nghĩa quan trọng đối với cả cá nhân người lao động và hệ thống bảo hiểm xã hội. Bảo hiểm hưu trí tự nguyện giúp đảm bảo rằng người lao động có thêm nguồn thu nhập khi về hưu, làm giảm bớt sự phụ thuộc vào các chế độ hưu trí bắt buộc của nhà nước. Điều này không chỉ bảo vệ cá nhân khỏi những khó khăn tài chính trong giai đoạn nghỉ hưu mà còn góp phần tăng cường an sinh xã hội.

Điều kiện hưởng lương hưu khi đóng BHXH tự nguyện

Tại Điều 73 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (sửa đổi bởi điểm c khoản 1 Điều 219 Bộ Luật lao động 2019) quy định điều kiện hưởng lương hưu với người tham gia BHXH tự nguyện như sau:

(1) Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại khoản 2 Điều 169 Bộ Luật lao động 2019;

(Năm 2023, độ tuổi nghỉ hưu của lao động nam là đủ 60 tuổi 9 tháng, của lao động nữ là đủ 56 tuổi)

(2) Đủ 20 năm đóng BHXH trở lên.

Trường hợp người lao động đã đủ điều kiện về tuổi theo quy định tại (1) nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được đóng cho đến khi đủ 20 năm để hưởng lương hưu.

Mức hưởng lương hưu khi đóng BHXH tự nguyện

Theo khoản 2 Điều 74 Luật Bảo hiểm xã hội 2014:

Tại thời điểm nghỉ hưu năm 2023, tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện tại (1), (2) Mục 1 được tính bằng 45% tương ứng với số năm đóng BHXH như sau:

– Lao động nam là 20 năm;

– Lao động nữ là 15 năm.

Sau đó, cứ thêm mỗi năm được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%.

Khi tính tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng nếu thời gian đóng bảo hiểm xã hội có tháng lẻ từ 01 tháng đến 6 tháng tính là nửa năm; từ 7 tháng đến 11 tháng tính là một năm.

Mức hưởng lương hưu = Tỷ lệ hưởng lương hưu x Mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội.

Mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội

Mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội được quy định tại Điều 79 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 như sau:

(i) Mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội được tính bằng bình quân các mức thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội của toàn bộ thời gian đóng.

(ii) Thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội để làm căn cứ tính mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại (i) được điều chỉnh như sau:

– Thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội sau điều chỉnh của từng năm bằng thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội của từng năm nhân với mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội của năm tương ứng;

– Mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội được tính trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm do Tổng cục Thống kê công bố hằng năm và được xác định bằng công thức sau:

Mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội của năm t	Chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm của năm liền kề trước năm người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện hưởng bảo hiểm xã hội tính theo gốc so sánh bình quân của năm 2008 bằng 100%
	Chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm của năm t tính theo gốc so sánh bình quân của năm 2008 bằng 100%

Trong đó:

– t: Là năm bất kỳ trong giai đoạn điều chỉnh;

– Mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội của năm t được lấy tròn hai số lẻ và mức thấp nhất bằng 1 (một).

(Điều 4 Nghị định 134/2015/NĐ-CP)

Đóng BHXH tự nguyện đủ 20 năm thì lương hưu nhận được bao nhiêu?

Bảo hiểm hưu trí tự nguyện phù hợp với nhu cầu đa dạng của người lao động, đặc biệt là những người làm việc trong các ngành nghề tự do, kinh doanh cá thể hoặc những người không thuộc diện bảo hiểm xã hội bắt buộc. Loại bảo hiểm này đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hệ thống an sinh xã hội bền vững, đồng thời khuyến khích người lao động có kế hoạch tài chính lâu dài cho tuổi già.

Nếu nghỉ hưu vào năm 2023, người lao động đóng BHXH tự nguyện đủ 20 năm thì tỷ lệ hưởng lương hưu sẽ là:

– Đối với lao động nam, đóng BHXH đủ 20 năm thì tỷ lệ hưởng lương hưu là 45%;

– Đối với lao động nữ, đóng BHXH đủ 15 năm thì tỷ lệ hưởng lương hưu là 45%; từ năm thứ 16 đến năm thứ 20 là 5 năm thì được tính thêm 10%. Tổng cộng tỷ lệ hưởng lương hưu là 55%. 

Ví dụ, nếu mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội là 7.000.000 đồng/tháng thì  mức hưởng lương hưu hàng tháng của người lao động sẽ bằng:

– Đối với lao động nam:

Mức hưởng lương hưu hàng = 45%  x 7.000.000 = 3.150.000 đồng/tháng.

– Đối với lao động nữ:

Mức hưởng lương hưu hàng = 55%  x 7.000.000 = 3.850.000 đồng/tháng.

Như vậy, mức hưởng lương hưu sau 20 năm đóng BHXH tự nguyện cao hay thấp sẽ phục thuộc vào mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội, nếu số tiền đóng càng cao thì khi về hưu, mức hưởng lương sẽ càng cao. 

Thông tin liên hệ

Trên đây là bài viết giải đáp thắc mắc về vấn đề ”Bảo hiểm hưu trí tự nguyện của nhà nước”. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả. Mọi thắc mắc, vướng mắc xin vui lòng gửi đến timluat để được tư vấn, hỗ trợ kịp thời.

Câu hỏi thường gặp