Việc mua bảo hiểm y tế là một quyết định quan trọng để bảo vệ sức khỏe và tài chính của bạn và gia đình. Nó không chỉ giúp bạn bảo vệ sức khỏe và tài chính của mình mà còn mang lại sự an tâm và đảm bảo rằng bạn có thể tiếp cận các dịch vụ y tế khi cần mà không phải lo lắng về chi phí. Người dân có thể tham gia bảo hiểm y tế theo nhiều hình thức khác nhau, dù là hình thức nào thì cũng được hưởng các quyền lợi nhất định. Trong nhiều trường hợp sau khi mua bảo hiểm y tế lại muốn hủy thẻ bảo hiểm. Khi đó, nhiều người thắc mắc liệu “Bảo hiểm y tế mua rồi có hủy được không?”. Tìm Luật sẽ giúp bạn giải đáp ngay sau đây.
Bảo hiểm y tế mua rồi có hủy được không?
Hủy thẻ bảo hiểm y tế là quá trình chấm dứt hợp đồng bảo hiểm y tế của một cá nhân với cơ quan hoặc công ty bảo hiểm, dẫn đến việc thẻ bảo hiểm y tế của người đó không còn hiệu lực. Việc này có thể được thực hiện theo yêu cầu của người tham gia bảo hiểm hoặc do các lý do khác như thay đổi công việc, chuyển đổi loại bảo hiểm, hoặc không cần sử dụng bảo hiểm nữa. Các quy định và điều kiện hủy bỏ có thể khác nhau giữa các loại bảo hiểm và giữa các cơ quan bảo hiểm khác nhau.
Căn cứ theo như quy định tại Điều 13 Luật bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung năm 2014: “Trường hợp một người đồng thời thuộc nhiều đối tượng tham gia bảo hiểm y tế khác nhau quy định tại Điều 12 của Luật này thì đóng bảo hiểm y tế theo đối tượng đầu tiên mà người đó được xác định theo thứ tự của các đối tượng quy định tại Điều 12 của Luật này”.
Bên cạnh đó, Điểm a, Khoản 1 và khoản 4 Điều 12 Luật bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung 2014 quy định thứ tự đối tượng tham gia BHYT:
1. Nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng bao gồm: bao gồm:
a) Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên; người lao động là người quản lý doanh nghiệp hưởng tiền lương; cán bộ, công chức, viên chức (sau đây gọi chung là người lao động);
4. Nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng, bao gồm: Nhóm tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình gồm những người thuộc hộ gia đình, trừ đối tượng quy định tại các khoản 1, 2, 3 và 4 Điều này.
Theo Điều 20, văn bản hợp nhất số 2089/VBHN-BHXH ngày 26/6/2020 của BHXH Việt Nam quy định về việc hoàn trả tiền đóng BHYT
1. Người đang tham gia BHYT theo đối tượng tại Khoản 4, 5 Điều 17 (Nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình) được hoàn trả tiền đóng BHYT trong các trường hợp sau:
1.1. Người tham gia được cấp thẻ BHYT theo nhóm đối tượng mới, nay báo giảm giá trị sử dụng thẻ đã cấp trước đó (có thứ tự đóng xếp sau đối tượng mới theo quy định tại Điều 12 Luật BHYT).
2. Số tiền hoàn trả
Số tiền hoàn trả tính theo mức đóng BHYT và thời gian đã đóng tiền nhưng chưa sử dụng thẻ. Thời gian đã đóng tiền nhưng chưa sử dụng thẻ được tính từ thời điểm sau đây:
2.1. Từ thời điểm thẻ BHYT được cấp theo nhóm mới bắt đầu có giá trị sử dụng đối với đối tượng tại Điểm 1.1 Khoản 1 Điều này.
Như vậy, theo quy định thứ tự đối tượng tham gia BHYT thì bạn phải tham gia BHYT bắt buộc tại công ty và không cần phải báo cắt giảm thẻ BHYT hộ gia đình. Khi công ty báo tăng đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp đối với bạn với cơ quan BHXH thì thẻ BHYT hộ gia đình của bạn sẽ cắt giảm, nếu thẻ BHYT hộ gia đình đó còn giá trị sử dụng sẽ được hoàn trả tiền kể từ ngày thẻ BHYT bắt buộc có giá trị sử dụng đến hết thời hạn giá trị sử dụng ghi trên thẻ BHYT hộ gia đình.
Đóng trùng BHYT được nhận lại tiền không?
Đóng trùng bảo hiểm y tế xảy ra khi một cá nhân hoặc gia đình vô tình hoặc cố ý tham gia và đóng phí cho nhiều hợp đồng bảo hiểm y tế cùng một lúc. Việc đóng trùng bảo hiểm y tế có thể dẫn đến việc lãng phí tiền bạc vì bạn phải trả phí cho nhiều hợp đồng bảo hiểm nhưng không thể sử dụng tất cả các quyền lợi cùng lúc. Do đó, nhiều người sau khi phát hiện mình đóng trùng bảo hiểm nên muốn được hoàn lại tiền.
Tham gia bảo hiểm y tế người lao động có rất nhiều lợi ích khi đi khám chữa bệnh. Tuy nhiên, lợi ích luôn đi kèm trách nhiệm. Mỗi người tham gia BHYT đều phải thực hiện nghĩa vụ đóng đủ chi phí BHYT. Đã có nhiều người lao động đóng trùng BHYT do các nguyên nhân khác nhau.
Vậy, đóng trùng BHYT có được nhận lại tiền không? Đóng trùng BHYT người lao động có thể yên tâm vì sẽ được nhận lại tiền đóng trùng, đóng thừa theo quy định.
Cụ thể, căn cứ theo Khoản 2.5, Điều 2 của Quy trình thu BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ-BNN ban hành kèm theo Quyết định số 595/QĐ-BHXH ngày 14/4/2017 quy định như sau:
“Hoàn trả: là việc cơ quan BHXH chuyển trả lại số tiền được xác định không phải tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN hoặc đóng thừa khi ngừng giao dịch với cơ quan BHXH; đóng trùng cho cơ quan, đơn vị, cá nhân đã nộp cho cơ quan BHXH.”
Mặt khác, tại Điều 20, Quy trình thu ban hành kèm theo Quyết định số 595/QĐ-BHXH cũng quy định. Người tham gia BHYT nếu thuộc các đối tượng được ngân sách Nhà nước hỗ trợ hoặc tham gia theo BHYT hộ gia đình sẽ được hoàn trả tiền đóng BHYT nếu:
– Người tham gia được cấp thẻ BHYT theo nhóm đối tượng mới, nay báo giảm giá trị sử dụng thẻ đã cấp trước đó.
– Được ngân sách Nhà nước điều chỉnh tăng hỗ trợ mức đóng BHYT.
– Bị chết trước khi thẻ BHYT có giá trị sử dụng.
Số tiền hoàn trả theo quy định được tính theo mức đóng BHYT và thời gian đã đóng tiền nhưng chưa sử dụng thẻ. Thời gian đã đóng tiền nhưng chưa sử dụng thẻ được tính từ thời điểm sau đây:
– Từ thời điểm thẻ BHYT được cấp theo nhóm mới bắt đầu có giá trị sử dụng đối với đối tượng tại Điểm 1.1, Khoản 1, Điều này.
– Từ thời điểm quyết định của cơ quan có thẩm quyền có hiệu lực đối với đối tượng tại Điểm 1.2, Khoản 1, Điều này.
– Từ thời điểm thẻ có giá trị sử dụng. đối với đối tượng tại Điểm 1.3 Khoản 1, Điều này.
Thủ tục nhận lại tiền do đóng trùng bảo hiểm y tế
Khi có nhu cầu sử dụng dịch vụ y tế, việc đóng trùng bảo hiểm có thể gây khó khăn trong quá trình giải quyết bồi thường, đặc biệt là khi các công ty bảo hiểm yêu cầu các giấy tờ và thủ tục khác nhau. Việc quản lý và sử dụng các quyền lợi bảo hiểm khi mua trùng bảo hiểm cũng trở nên phức tạp và rắc rối. Nếu phát hiện đóng trùng, bạn nên liên hệ với các công ty bảo hiểm để yêu cầu hủy bỏ các hợp đồng không cần thiết hoặc điều chỉnh hợp đồng hiện có.
Khi đóng trùng BHYT để nhận lại tiền đóng trùng người lao động cần thực hiện các thủ tục nhận lại tiền BHYT đóng trùng như sau:
Bước 1. Nộp hồ sơ. Người đóng trùng BHYT liên hệ với cơ quan BHXH nơi đăng ký tham gia BHYT hoặc đơn vị nơi mình đóng BHYT để được hỗ trợ.
Người tham gia BHYT hoặc đơn vị tham gia BHYT cho người lao động cần chuẩn bị 01 bộ hồ sơ gồm:
– Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHYT (Mẫu TK1-TS).
– Mẫu D02-TS (Danh sách lao động tham gia BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ-BNN) (nếu có).
– Tất cả sổ BHXH của người lao động có thời gian đóng BHXH trùng nhau nộp tất cả các sổ BHXH.
– Văn bản chứng thực hoặc bản kèm theo bản chính Giấy chứng tử đối với trường hợp chết.
– Người lao động nộp hồ sơ đến cơ quan BHXH nơi người lao động tham gia BHXH.
Bước 2: Chờ giải quyết. Sau khi nộp hồ sơ xong người lao động hoặc đơn vị chờ giải quyết. Cơ quan BHXH có trách nhiệm giải quyết hồ sơ cho người lao động và gửi thông báo đến người lao động.
Trong trường hợp hồ sơ không được giải quyết cần gửi thông báo đến người lao động và nêu rõ lý do.
Bước 3: Nhận tiền đóng trùng BHYT. Người lao động nhận tiền đóng trùng BHYT theo lịch hẹn trực tiếp tại cơ quan BHXH. Hoặc nhận qua tài khoản cá nhân, qua đường bưu điện hoặc qua đơn vị nơi người lao động đang tham gia BHXH.
Không chỉ đóng trùng BHYT người lao động được nhận lại tiền mà còn đóng trùng bảo hiểm xã hội hay bảo hiểm thất nghiệp cũng sẽ được nhận lại được tiền đóng trùng.
Thông tin liên hệ
Trên đây là bài viết giải đáp thắc mắc về vấn đề ”Bảo hiểm y tế mua rồi có hủy được không?”. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả. Mọi thắc mắc, vướng mắc xin vui lòng gửi đến timluat để được tư vấn, hỗ trợ kịp thời.
Câu hỏi thường gặp
Sau bao lâu khi đóng BHYT thì thẻ có hiệu lực?
Nếu bạn tham gia BHYT lần đầu hoặc tham gia không liên tục từ 3 tháng trở lên trong năm tài chính thì thẻ BHYT có giá trị sử dụng sau 30 ngày kể từ ngày người tham gia nộp tiền đóng BHYT. Ngược lại thì có hiệu lực từ ngày đóng BHYT.
Việc cấp lại thẻ bảo hiểm y tế ra sao?
Căn cứ Điều 18 Luật Bảo hiểm y tế 2008 (được sửa đổi bởi khoản 12 Điều 1 Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2014) quy định về việc cấp lại thẻ bảo hiểm y tế như sau:
– Thẻ bảo hiểm y tế được cấp lại trong trường hợp bị mất.
– Người bị mất thẻ bảo hiểm y tế phải có đơn đề nghị cấp lại thẻ.
– Trong thời hạn 7 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn đề nghị cấp lại thẻ, tổ chức bảo hiểm y tế phải cấp lại thẻ cho người tham gia bảo hiểm y tế. Trong thời gian chờ cấp lại thẻ, người tham gia bảo hiểm y tế vẫn được hưởng quyền lợi bảo hiểm y tế.
– Người được cấp lại thẻ bảo hiểm y tế phải nộp phí. Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định mức phí cấp lại thẻ bảo hiểm y tế. Trường hợp lỗi do tổ chức bảo hiểm y tế hoặc cơ quan lập danh sách thì người được cấp lại thẻ bảo hiểm y tế không phải nộp phí.