Có bắt buộc phải đăng ký tạm trú không?

Trong quá trình học tập, làm việc hoặc sinh sống tại một địa phương khác nơi đăng ký thường trú, không ít người băn khoăn về việc liệu có bắt buộc phải đăng ký tạm trú hay không. Đặc biệt là đối với sinh viên, người lao động, hay những gia đình thuê nhà ở các thành phố lớn – việc tạm trú dường như là chuyện “rất thường gặp” nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về nghĩa vụ pháp lý liên quan. Thực tế, pháp luật Việt Nam đã có những quy định rất cụ thể về cư trú, trong đó có đăng ký tạm trú, nhằm giúp cơ quan chức năng quản lý dân cư, đảm bảo an ninh trật tự và quyền lợi của người dân. Khi đó, nhiều người băn khoăn không biết liệu theo quy định hiện nay, “Có bắt buộc phải đăng ký tạm trú không?“. Nội dung này sẽ được bài viết dưới đây của Tìm Luật sẽ làm rõ vấn đề này ngay sau đây nhé.

Có bắt buộc phải đăng ký tạm trú không?

Hiện nay, với nhịp sống ngày càng năng động, việc di chuyển và sinh sống tạm thời ở một địa phương khác không còn xa lạ – nhất là đối với sinh viên, người lao động từ tỉnh lẻ lên thành phố hoặc những người có nhu cầu thuê nhà, thuê trọ dài hạn. Tuy nhiên, không ít người vẫn chưa thực sự hiểu rõ về quy định liên quan đến đăng ký tạm trú. Nhiều người đặt câu hỏi: “Tôi chỉ ở tạm một thời gian thì có cần thiết phải đăng ký không?”, hay “Nếu không đăng ký thì có bị phạt gì không?”. Đây không chỉ là thắc mắc phổ biến mà còn là vấn đề pháp lý có ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi và trách nhiệm của mỗi cá nhân.

Căn cứ tại Điều 27 Luật Cư trú 2020 quy định về điều kiện đăng ký tạm trú như sau:

Điều kiện đăng ký tạm trú

1. Công dân đến sinh sống tại chỗ ở hợp pháp ngoài phạm vi đơn vị hành chính cấp xã nơi đã đăng ký thường trú để lao động, học tập hoặc vì mục đích khác từ 30 ngày trở lên thì phải thực hiện đăng ký tạm trú.

2. Thời hạn tạm trú tối đa là 02 năm và có thể tiếp tục gia hạn nhiều lần

3. Công dân không được đăng ký tạm trú mới tại chỗ ở quy định tại Điều 23 của Luật này.

Như vậy, theo quy định trên thì công dân đến sinh sống tại chỗ ở hợp pháp trong phạm vi đơn vị hành chính cấp xã đã đăng ký thường trú để lao động, học tập hoặc vì mục đích khác dưới 30 ngày thì công dân không cần phải đăng ký tạm trú.

Tuy nhiên, trong trường hợp công dân đến sinh sống tại một chỗ ở khác với nơi đăng ký thường trú để lao động, học tập hoặc vì mục đích khác nhưng không đến 30 ngày thì phải thực hiện thông báo lưu trú.

Thủ tục đăng ký tạm trú cho người ở trọ thực hiện thế nào?

Hiện nay, việc cho thuê trọ – đặc biệt tại các thành phố lớn và khu vực đông dân cư – đang ngày càng phổ biến. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ nghĩa vụ pháp lý đi kèm, đặc biệt là trong việc đăng ký tạm trú cho người thuê. Trên thực tế, theo quy định của pháp luật về cư trú, cả chủ nhà trọ và người thuê nhà đều có trách nhiệm phối hợp thực hiện thủ tục đăng ký tạm trú. Đây không chỉ là yêu cầu bắt buộc nhằm đảm bảo quản lý dân cư tại địa phương mà còn góp phần bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho cả hai bên trong quá trình sinh sống và thuê trọ.

Theo Điều 28 Luật Cư trú 2020 quy định về hồ sơ, thủ tục đăng ký tạm trú như sau:

(1) Hồ sơ

– Tờ khai thay đổi thông tin cư trú; đối với người đăng ký tạm trú là người chưa thành niên thì trong tờ khai phải ghi rõ ý kiến đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ, trừ trường hợp đã có ý kiến đồng ý bằng văn bản;

– Giấy tờ, tài liệu chứng minh chỗ ở hợp pháp.

(2) Thủ tục

– Người đăng ký tạm trú nộp hồ sơ đăng ký tạm trú đến cơ quan đăng ký cư trú nơi mình dự kiến tạm trú.

– Khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký tạm trú, cơ quan đăng ký cư trú kiểm tra và cấp phiếu tiếp nhận hồ sơ cho người đăng ký; trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ thì hướng dẫn người đăng ký bổ sung hồ sơ.

– Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thẩm định, cập nhật thông tin về nơi tạm trú mới, thời hạn tạm trú của người đăng ký vào Cơ sở dữ liệu về cư trú và thông báo cho người đăng ký về việc đã cập nhật thông tin đăng ký tạm trú; trường hợp từ chối đăng ký thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Như vậy, thủ tục đăng ký tạm trú trực tiếp sẽ được thực hiện theo quy định trên. Ngoài ra hiện nay người dân cũng có thể đăng ký tạm trú online.

Không đăng ký tạm trú có bị phạt không?

Trong thực tế, không ít người khi đến sinh sống, làm việc hoặc học tập tại một địa phương khác đã bỏ qua việc đăng ký tạm trú, vì cho rằng đây chỉ là thủ tục mang tính hình thức hoặc không quá quan trọng. Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật Việt Nam, việc đăng ký tạm trú là nghĩa vụ bắt buộc đối với công dân khi sinh sống ngoài nơi đăng ký thường trú từ 30 ngày trở lên. Việc không thực hiện đúng quy định về cư trú không chỉ gây khó khăn cho công tác quản lý dân cư của chính quyền địa phương mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro về mặt pháp lý cho cá nhân liên quan.

Theo khoản 1 Điều 9 Nghị định 144/2021/NĐ-CP xử phạt vi phạm quy định về đăng ký và quản lý cư trú như sau:

Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

– Không thực hiện đúng quy định về đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, xóa đăng ký thường trú, xóa đăng ký tạm trú, tách hộ hoặc điều chỉnh thông tin về cư trú trong Cơ sở dữ liệu về cư trú;

– Không thực hiện đúng quy định về thông báo lưu trú, khai báo tạm vắng;

– Không xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, xác nhận thông tin về cư trú, giấy tờ khác liên quan đến cư trú theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.

Như vậy, khi người thuê nhà không đăng ký tạm trú thì cả người thuê và chủ nhà đều có thể bị phạt từ 500 – 1 triệu đồng. Do đó, chủ nhà cũng phải có trách nhiệm trong việc quản lý, nhắc nhở người thuê nhà đăng ký tạm trú theo quy định.

Thông tin liên hệ

Trên đây là bài viết giải đáp thắc mắc về vấn đề ”Có bắt buộc phải đăng ký tạm trú không?”. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả. Mọi thắc mắc, vướng mắc xin vui lòng gửi đến timluat để được tư vấn, hỗ trợ kịp thời.

Câu hỏi thường gặp